Radio luisteren in de jaren '20

▼ Na nadenken over TV in de jaren '20 en Vaste telefonie in de jaren '20 wil ik het nu hebben over luisteren naar de radio in de jaren '20.

DAB+ en streamen

Korte versie: mobiel zou ik waar mogelijk DAB+ gebruiken en thuis of op kantoor is streamen via het internet het handigst.

FM via antenne

Dan nu een terzijde: toen ik voor het eerst naar de radio ging luisteren hadden we FM-zenders voor Hilversum/Radio 2, 3 en 4, en middengolf (AM) zenders voor Radio 1 (747 kHz) en Radio 5 (1008 kHz). 2, 3 en 4 werden via grote zenders met enorm bereik zoals bijvoorbeeld die in Lopik/IJsselstein landelijk dekkend uitgezonden. Dus zelfs op 40 km afstand in Den Haag waren die nog goed te ontvangen.

Radio 1 kreeg pas later FM-frequenties, maar moest het toen doen met aanzienlijk minder krachtige zenders (commerciële zenders hadden intussen al het grootste deel van de FM-band ingepikt) en is nog steeds in Den Haag maar matig te ontvangen.

Met een FM-antenne op het dak is dat allemaal natuurlijk geen probleem, maar dat is wel erg veel moeite. Veel makkelijker dus om je tuner, zoals bijvoorbeeld een Onkyo surround-receiver, aan te sluiten op de televisiekabel, die ook alle gebruikelijke radiostations via de FM-band uitzendt, met daarnaast ook nog een redelijk aantal buitenlandse radiozenders.

Maar afscheid van de televisiekabel betekent dus ook afscheid van radio luisteren via de kabel.

Wat nu?

Als je een FM-ontvanger hebt kan je als eerste proberen of die wil werken met een kleine antenne. Ik heb een oude buizen-radio uit 1960 en die doet het heel aardig met twee stukken ijzerdraad van 30 centimeter ofzo op z'n antenne-ingang, één die omlaag wijst en één die omhoog wijst. Is nog kort genoeg om niet boven de radio uit te steken. Maar ja, helpt natuurlijk wel dat ik een kilometer van een zendtoren woon. De voornoemde Onkyo-receiver doet het vrij redelijk met een draadantenne van anderhalve meter. Let op dat FM-antennes verticaal moeten zijn, gezien de polarisatie van het signaal.

Als je maar een heel enkele keer naar de radio luistert is een goed alternatief de digitale televisie: die zenden samen met televisiezenders ook radiozenders uit.

Noodgevallen

Maar ik zou iedereen aanraden om een radio in huis te hebben die op batterijen werkt, voor noodgevallen. Als er een noodsituatie is waarbij de stroom uitvalt dan kan je misschien nog even je mobiele telefoon gebruiken, maar mobiele netwerken lopen snel vol en de meeste zenders hebben maar een beperkte batterij-capaciteit en zullen dus na een aantal uren uitvallen. Als je al noodstroom hebt voor je kabelmodem en/of thuisrouter dan is dat na enige tijd ook op.

De beste manier om dan te weten wat er aan de hand is is via de radio. De calamiteitenzenders (regionale omroepen en NPO Radio 1) blijven zeer waarschijnlijk wel in de lucht bij een stroomstoring, maar zelfs als de dichtstbijzijnde zenders eruit liggen ontvang je met een simpele radio nog wel zenders van 30 to 50 km verderop.

Permalink - posted 2021-05-23

Vaste telefonie in de jaren '20

▼ Ik heb ondertussen mijn "KPN box" binnen die over ruim een week aan de glasvezel aangesloten gaat worden. En die heeft, net als mijn Ziggo kabelmodem, twee poorten voor analoge telefoons. Nog interessanter: je kan je eigen router aansluiten. Dan heb je in principe de mogelijkheid een eigen VoIP (SIP) telefoon te gebruiken. Die telefoniedienst kost twee euro extra bovenop het internetabonnement.

Dus misschien toch wel een interessante optie, een VoIP-telefoon op mijn bureau voor lange gesprekken zonder dat het mobiele netwerk even de weg kwijtraakt of de batterij van mijn iPhone leegraakt.

Je kan ook gebruik maken van vele VoIP-aanbieders waarmee je over het internet belt. Dat betekent wel dat je telefoongesprekken last kunnen hebben van overig internetverkeer. (En die VoIP-aanbieders richten zich zo te zien eigenlijk alleen op bedrijven.) Op de kabel of glasvezel hebben telefonie-pakketjes voorrang boven datapakketten dus zou de betrouwbaarheid even hoog moeten zijn als bij traditionele telefonie.

Wel nog een ding om in gedachten te houden: een ouderwetse telefoon krijgt zijn stroom via de telefoonlijn van de centrale. Als de stroom uitvalt kan je dus nog bellen. Bij andere vormen van telefonie kan je niet meer bellen als je thuis zonder stroom zit.

Zoals gezegd, mijn huidige Ziggo-modem heeft ook twee telefoonpoorten, maar die gebruik ik eigenlijk niet, gedeeltelijk omdat die draad zo onhandig is en je bijvoorbeeld niet het telefoonboek in de iPhone bij de hand hebt, maar ook vooral omdat het bellen zo duur is. Ik meen me 7 cent per minuut te herinneren, maar als ik op bellen.com kijk dan zie ik zelfs 13 cent per minuut. Voor KPN staan er een aantal bedragen, maar ik geloof dat het in mijn geval uit zou komen op 15 cent per minuut. Terwijl ik met mijn mobiele abonnement voor minder dan een cent per minuut kan bellen. Wel kan je voor ongeveer twee tientjes onbeperkt bellen (hoe onbeperkt blijft wat onduidelijk), maar ja voor dat geld kan ik ook meer dan duizend mobiele belminuten aanschaffen.

Mijn conclusie is dat voor consumenten een vaste telefoonlijn eigenlijk vooral zinnig is uit gewoonte, bijvoorbeeld omdat veel mensen je nummer hebben. Of in een wat groter huishouden dat het makkelijk is "het huis" te kunnen bereiken. Voor uitgaand bellen is het bijna altijd duurder, tenzij je echt heel veel belt.

Ik hou het dus maar bij mijn iPhone.

Permalink - posted 2021-05-22

Zevencijferige telefoonnummers in Rotterdam, Den Haag, Amsterdam

▼ Ik kwam laatst een oude kaart van Den Haag tegen en ik vroeg me af van wanneer die was. Er stond geen jaartal op. Wel viel me op dat de telefoonnummers die erop stonden maar zes cijfers hadden, dus van voor dat alle Haagse telefoonnummers er een 3 bij kregen. Maar wanneer was dat? Het lukte mij niet deze info terug te vinden via Wikipedia of Google.

Ik herinner me dat in Amsterdam er een tijd zowel zes- als zevencijferige telefoonnummers gebruikt werden. En iemand schreef zelfs dat dit vanaf rond 1972 was. Via de Fidonet nodelist kon ik achterhalen dat de overschakeling van zes- naar zevencijferig tussen oktober 1990 en januari 1991 gebeurd is.

Voor zover ik me kan herinneren had Rotterdam al een hele tijd zevencijferige nummers die met een 4 begonnen voor wij in Den Haag de 3 kregen. Uit de nodelist blijkt dat in januari 1990 Rotterdam de 4 al had.

En voor Den Haag zien we de overgang van zes naar zeven cijfers tussen augustus 1989 en januari 1990.

Op 10 oktober 1995 volgde met Operatie Decibel de rest van Nederland, met ofwel een driecijferig netnummer en zeven cijfers voor het abonneenummer, ofwel een viercijferig netnummer en een zescijferig abonneenummer.

Sindsdien is er in Nederland voor zover ik weet niks meer veranderd aan de telefoonnummers, maar uit onderzoek voor twee los van elkaar staande zaken viel me wel op hoe veel en vaak telefoonnummers in verschillende delen van de wereld veranderen.

Permalink - posted 2021-05-13

Getting the "Music" miniplayer back to actual mini

▼ I just had a moderate-size scare: I typed something into iTunes Music, and the miniplayer now showed playback controls:

That's not what I want. I want it to show the album artwork. That's how I've used iTunes and now Music for many years. If I need to interact with the controls, those will then come up when I place my mouse pointer over the miniplayer window. In the view menu, there is no option to get back to my usual setup.

But it's pretty easy to do this if you know how: just drag the bottom corner of the miniplayer window up until the window is roughly rectangular, and after releasing the mouse button:

This is actually quite a good way to change the layout of the miniplayer. (You can also make the window even smaller or even larger to get different results.) However, it's also extremely un-discoverable.

A free tip, from me to you.

Permalink - posted 2021-04-13

I did it again... I made another keyboard tester

▼ The other day I noticed how dirty my VT420 terminal's keyboard was, so I decided to take off the keycaps to clean them.

Then of course it's always good to put the keycaps back where they belong. That's a task made a lot easier with a keyboard tester app such as the online one I made a while ago. However, I don't think the VT420 supports the latest Javascript features...

So I whipped up a command line keyboard tester: kbdtest.php. Save the page, rename to kbdtest.php, then run with "php kbdtest.php". Works on the Mac, haven't tested other systems.

The script draws an image of the main part of a keyboard, with the keys that should work displayed in red. Then as you type them, they're made the default color and bright or bold. Typing the same key multiple times adds and removes an underline. The first number is a count of how many different keys you've typed, the second one only counts printable characters and tab, backspace and enter. (Upper vs lower case is ignored.) When you've typed all 71 of those, the program ends. You can of course also use control C. When there's 8 characters left, the remaining ones start to blink.

Note the box drawing characters. These are actually produced by issuing an ANSI escape code to switch to the DEC special graphics character set. In that mode, the lower case characters become line/box drawing characters. Turns out: this also works in the Terminal on the Mac!

I couldn't find a workable way to get the actual keyboard scan codes or something similar on the command line, so I can't do anything with keymaps, like the web keyboard tester does. However, turns out you can still read special keys such as the function keys and arrow keys. These produce ANSI escape codes. And again, that works in the Terminal exactly like it does on the VT420 terminal.

Permalink - posted 2021-03-16